Streaming Music: Sonos & Conclusie (Muziek uit je Mac #8)
Een goed idee, vier mannen en een coffeeshop in Californië. Ziedaar de hoofdingrediënten waarmee begin 2003 de basis werd gelegd voor wat een jaar later de markt zou bereiken als het ‘Sonos Multi-Room Music System‘. De iPod was net begonnen met het ruiken aan het grote succes – en Sonos CEO John MacFarlane zocht naar het antwoord op de vraag hoe al die ontluikende digitale muziekcollecties zo goed mogelijk door het gehele huis beluisterd konden worden.
Met de broodnodige financiële backing groeide de Sonos-bezetting al snel tot enige handenvol programmeurs en engineers die zich vol enthousiasme stortten op hetzelfde doel: het ontwikkelen van een draadloos muzieksysteem dat inzetbaar zou zijn voor meerdere ruimten. Er werd hard gewerkt, tot een klein stukje Neerlands trots zijn intrede deed in de persoon van product designer Mieko Kusano, die samen met interaction designer (en echtgenoot) Rob de technische ontwikkeling zo goed als stillegde.
Met een belangrijke nieuwe richting voor ogen: eerst werd de manier waarop de eindgebruiker het systeem zou moeten bedienen tot in de puntjes uitgewerkt en werd de vormgeving van de hardware en de gebruikersinterface nauwgezet uitontwikkeld. Dit leverde een set belangrijke voorwaarden op voor de verdere technische ontwikkeling, die ervoor zorgde dat het systeem – toen het in januari 2004 de markt betrad – ongekende kwaliteiten bezat in de eenvoud van installatie en bediening en in de mate waarin het volledig storingsvrij functioneerde. Wat is het? De eerste Sonos-generatie bestond uit een tweetal apparaten die beiden draaiden op een embedded Linux variant: de ZP100 Zone Player en de CR100 Controller. De ZP100 is voorzien van een (verrassend goede) versterker, waarmee eenvoudig twee luidsprekers kunnen worden aangestuurd en heeft een analoge uitgang waarmee het apparaat eenvoudig aan een bestaande stereoset kan worden gekoppeld. De CR100 is een draadloze afstandsbediening, waarmee met een bescheiden aantal toetsen en een iPod-achtig scrollwiel op een ruim bemeten kleurenscherm de muziekcollectie kan worden benaderd. De ZP100 kreeg later gezelschap van de onversterkte ZP80 die naast de analoge uitgang ook twee digitale uitgangen (Toslink en coaxiaal) bezat en werd in de jaren daaropvolgend opgevolgd door de ZP120 en ZP90 met ondersteuning voor SonosNet2 (dat aan de draadloze N-standaard voldoet).
My first Sonos: CR100, ZP100 en ZP80
En hoe werkt het? De aandacht die bij de conceptie van het systeem gegeven werd aan de gebruikerszijde, betaalt zich reeds bij de installatie van het systeem dubbel en dwars uit. Doordat de werking van het systeem niet door externe software wordt bepaald (zoals iTunes voor de Airport Express of de Squeezebox server software voor de Squeezebox), maar door het eigen embedded besturingsysteem zijn de verdere vereisten minimaal.
Voor het afspelen van de eigen muziek hoeft er enkel een gedeelde netwerkmap beschikbaar te zijn waar je muziekbestanden in staan. Dit kan een map op je computer zijn, maar ook een eenvoudige netwerkschijf, een uitgebreide NAS of een Time Capsule. Om muziek van het Internet af te spelen (streaming radio of diensten als Deezer, LastFM, Napster of Rhapsody) moet tenminste één Zone Player met een netwerkkabel aan je router of switch worden geprikt (om hickups of andere storingen te voorkomen gebruikt Sonos hiervoor niet je bestaande WiFi-netwerk).
Maar Sonos is toch bovenal een draadloos muzieksysteem? Zeker, maar ook hier bewandelt Sonos een eigen weg om een storingsvrije werking zo goed mogelijk te garanderen: alle Zone Players praten met elkaar via een eigen, beveiligd WiFi-netwerk: SonosNet. Dit werkt volledig gescheiden van je eigen WiFi-netwerk en kent een zogeheten Mesh-structuur: elke Zone Player is zowel ontvanger als zender van het signaal. Zo kun je probleemloos over grote afstanden Zone Players plaatsen in je huis: zolang iedere Player de meest dichtbijzijnde maar kan zien, zal het systeem foutloos functioneren.
De gedeelde muziekmap wordt door de eerste Zone Player zelfstandig geïndexeerd, waarbij de index in het interne flashgeheugen wordt opgeslagen en wordt doorgestuurd naar alle andere Zone Players en Controllers op het SonosNet. Dit zorgt ervoor dat je muziekbestanden razendsnel bereikbaar zijn: je kunt altijd direct beginnen met het bladeren door je muziekbibliotheek, terwijl op de achtergrond de netwerkverbinding met muziekmap wordt opgebouwd.
Alles onder controle Deze snelheid wordt nog bevorderd door de Controller, die een bewegingssensor aan boord heeft waardoor deze direct aanspringt zodra je hem oppakt. De CR100, die met zijn relatief forse omvang en het inmiddels wat belegen scrollwiel wat gedateerd was geraakt, werd najaar 2009 vervangen door de CR200. Ook hier heeft men vanuit de Sonos-kantoren met meer dan een schuin oog naar Apple gekeken: het apparaat oogt als een uit de kluiten gewassen iPhone en werkt op vergelijkbare wijze met een aanraakgevoelig scherm met vingerbediening.
De huidige Sonos line-up: ZP90, ZP120 en CR200
Het leergeld hiervoor was in de maanden daarvoorafgaand voor een deel al betaald met de ontwikkeling van een eigen iPhone app, waarvan de vormgeving als twee druppels water lijkt op de CR200 interface. Sonos-gebruikers die een iPhone of iPod Touch bezitten, hebben hiermee de keuze tussen een gratis applicatie die functioneel gelijkwaardig is, maar door de verbinding via het eigen WiFi-netwerk net wat trager functioneert – of een ‘dedicated’ Sonos Controller die meteen beschikbaar is zodra je deze oppakt en direct via het SonosNet communiceert, maar uiteraard een eigen prijskaartje heeft. Voor wie het systeem liever vanaf zijn computer bedient, wordt tenslotte de Sonos Desktop Controller software meegeleverd voor Windows en MacOSX.
In alle Controllervarianten zijn de mogelijkheden voor het afspelen van de eigen bibliotheek, voor Internet-radio en voor andere online streaming diensten netjes bij elkaar in de interface geïntegreerd. Ook aan degenen die nog graag een CD beluisteren of de iPod van een binnenvallende huisvriend willen aankoppelen is gedacht: elke Zone Player is voorzien van analoge ingang die automatisch op de Conroller beschikbaar wordt zodra er een extern apparaat wordt aangesloten. Deze bron is vervolgens over het hele SonosNet beschikbaar.
Are you in the zone? Het opzetten van een Sonos-installatie en het toevoegen van nieuwe Zone Players kan haast niet eenvoudiger: door het indrukken van twee knoppen op het apparaat plaatst dit zich in ‘discovery mode’. Met een Controller naar keuze kan het vervolgens aan het SonosNet worden toegevoegd en van een passende naam voorzien, waarna het verschijnt in de lijst van beschikbare Zones en direct voor afspelen beschikbaar is.
Bij het afspelen van muziek kan vervolgens eenvoudig worden gekozen in welke Zone dit moet worden plaatsvinden. De gebruiker kan met een vingerbeweging Zone Players groeperen of verschillende muziekbronnen naar verschillende Zones doorsturen. Geselecteerde muziek wordt voor iedere actieve Zone in een wachtrij geplaatst, die tijdens het afspelen uiterst eenvoudig kan worden bewerkt (nummers verwijderen, shuffelen of naar voor of achter in de wachtrij plaatsen). Gebruikers kunnen naar hartenlust playlists aanmaken of gebruik maken van geïmporteerde iTunes playlists.
Jongstleden november werd de Sonos-familie voorlopig gecompleteerd met de komst van de S5: een volwaardige Zone Player met een vijftal ingebouwde versterkers die evenzoveel luidsprekers aansturen. De S5 geeft – zijn bescheiden afmetingen niettegenstaande – een verbazingwekkend volwassen geluid dat niet onder doet voor vergelijkbare apparaten als de bekende Zeppelin van B&W of de verschillende Sounddocks van Bose, heeft een hoofdtelefoonuitgang en laat zich eenvoudig oppakken en door het huis verplaatsen.
Nieuw in de familie: de S5
Daarnaast vormt de S5 de ideale belichaming van de Sonos-filosofie: wie een iPod bezit, heeft een digitale muziekcollectie. Waar fabrikanten van muziekspelers met een iPod-dock er van uitgaan dat je je muziekspeler in het apparaat plaatst (waardoor slechts een deel van je muziek beschikbaar is en de bediening al snel lastig wordt als het apparaat niet binnen armlengte staat), draait Sonos de rollen om: waarom zou je niet gewoon je hele muziekbibliotheek over je netwerk afspelen en je iPod Touch of iPhone als afstandsbediening gebruiken?
Maar hoe klinkt het? Kort en goed: als een klok. De ZP120 klinkt met een uitgangsvermogen van 2x55W verrassend gespierd en heeft met een doorsnee luidspreker weinig moeite. De interne DAC van de ZP90 is van alleszins redelijke kwaliteit: wie de Zone Player op een gemiddeld setje aansluit met een analoge verbinding, zal (mits gebruik makend van lossless audiobestanden) moeite hebben om het signaal van zijn Sonos en zijn CD-speler te onderscheiden.
Wie echter een audioset bezit van hogere kwaliteit, zal bij voorkeur gebruik maken van één van de twee digitale uitgangen en met het hierdoor uitgestuurde digitale signaal een kwalitatiever DAC voeden om daar de Digitaal/Analoog conversie te laten plaatsvinden. In deze opstelling hoeft het Sonos-systeem als bron niet onder te doen voor een stevige CD-speler en zal het ook in een meer audiofiele omgeving probleemloos zijn mannetje staan.
Meteen maar kopen dus? Dat hangt ervan af. Sonos heeft een draadloos muziek-systeem gecreëerd dat vlekkeloos werkt, zich bijzonder eenvoudig laat bedienen en dat uitstekend klinkt. Er zijn echter wel enkele kleine beperkingen. Zo is het systeem gesloten, waardoor gebruikers zelf niet of nauwelijks zelf functionaliteit kunnen toevoegen of voorkeursinstellingen kunnen maken. Wel brengt Sonos brengt zo’n tweemaal per jaar een (gratis) update van de systeemsoftware uit, die extra functies toevoegt of andere diensten ondersteunt.
Het flashgeheugen van de Zone Players waarin de index van de muziekbibliotheek wordt opgeslagen is niet oneindig groot, waardoor het maximale aantal nummers dat geïndexeerd kan worden beperkt is tot 65.000. Het systeem ondersteunt weliswaar nagenoeg alle gangbare muziekformaten, maar geen bestanden van hoge resolutie, waardoor CD-kwaliteit (16/44.1) het hoogst haalbare is.
Als eerder genoemd moet één van de Zone Players bedraad met het netwerk worden verbonden. Mocht de locatie van je netwerkrouter zich daarvoor niet of lastig lenen, dan is een oplossing voorhanden in de vorm van de ZoneBridge. Deze kan aan de router worden verbonden en legt dan de verdere verbindingen met het SonosNet, maar vraagt wel een extra investering.
En over die investering gesproken: het Sonos systeem is bepaald niet gratis. Een ZP120 wisselt voor 499 euro van eigenaar, terwijl voor een ZP90 of CR200 349 euro moet worden neergeteld. De S5 kost €399,00 en een ZoneBridge mag je pas naar huis meenemen bij achterlating van €99,00. Nieuwe Sonos-klanten kunnen de eerste schade een beetje beperken met de aanschaf van de BU250 bundel: een ZP90, ZP120 en CR200 samen in een doosje voor €999,00.
Dat zijn best bedragen. Toch is het Sonos-systeem in alle eerlijkheid niet duur te noemen. Wie waarde hecht aan het luisteren naar muziek en een volwassen audioset heeft samengesteld, slaat bij de prijsstelling van het Sonos-systeem bepaald niet achterover. Wie zijn liefhebberij serieus beoefent, zal niet te beroerd daarin te investeren – mits hij daarvoor de gewenste kwaliteit retour ontvangt.
Dat is – bovenstaand relaas indachtig – bij het Sonos-systeem bepaald het geval. Het is van de drie besproken systemen het enige dat de digitale bestanden zo ver los weet te maken van de computer dat het focus komt te liggen op maar één ding: de muziek. Een vorm van emotionele ergonomie die zich maar moeizaam laat uitdrukken in specificaties of in woorden, maar die je moet ervaren om ten volle te kunnen waarderen.
Meer informatie: www.sonos.com
—
Er hangt iets in de lucht – de conclusie De afgelopen tijd hebben we drie systemen bekeken voor het draadloos overbrengen van muziek: de Airport Express van Apple, de Squeezebox van Logitech en hierboven het Multi-Room Music System van Sonos. Alle drie brengen ze je digitale muziekbestanden van A naar B – en alle drie kun je vanaf de bank bedienen met je iPhone. Van alle drie hebben we de werking en de voornaamste voor- en nadelen op een rijtje gezet.
Welke van de drie de beste is, hangt echter helemaal van je eigen omstandigheden af – en van de manier waarop jij je muziek beleeft. Een Opel Agila en een BMW 7-serie brengen je allebei naar je werk en weer thuis. Wie helemaal tevreden is met het afspelen van zijn verzameling MP3tjes op een setje Soundsticks, een paar doosjes van Logitech of het laatste home-cinema-in-a-box setje van de MediaMarkt, koopt voor nog geen negen tientjes een Airport Express en is waarschijnlijk helemaal gelukkig.
Wie graag wat rommelt met zijn computer of anderszins knutselt met zijn digitale spulletjes zal zich als een vis in het water voelen met een glimmende Squeezebox en de uitgebreide mogelijkheden van de Open Source software. En wie geen er geen probleem mee heeft om zijn computer 24/7 aan te laten staan en muziek afspelen in meerdere ruimten vooral als bonus ziet waar best beperkingen aan mogen kleven, kiest van de twee degene die minste kost of het meeste biedt.
Wie echter muziek beleeft als serieuze hobby en serieuze eisen stelt aan een naadloze integratie en prestatie van een digitaal muzieksysteem in de dagelijkse praktijk, kan niet om de stabiliteit en het bedieningsgemak van het Sonos-systeem heen. Apple-liefhebbers die gevallen zijn voor het adagium ‘It just works’, zullen waarderen dat Sonos zich daar naadloos aan conformeert – in één ruimte of door het hele huis.
Maar in ultimo is er geen foute keuze. Alleen de juiste die het beste past – bij jou en bij jouw muziekbeleving.
[Dit artikel is een deel uit de serie ‘Muziek uit je Mac’. Kijk hier voor een overzicht van de overige delen.]
Archief
- There's always One More Thing… 2017.06.01
- De 6 irritantste Apple-meldingen en hoe je ze uit zet 2017.05.31
- Apple’s Carpool Karaoke start 8 augustus 2017.05.31
- ‘Nieuwe iPads, MacBooks én Magic Keyboard op WWDC 2017’ 2017.05.31
- Waarom de ‘iPhone 8’ anders gaat heten 2017.05.31
- Mobiel betalen in het OV loopt uit op flop 2017.05.31
- Nest Cam IQ: beter beeld, minder cloud 2017.05.31
- Apple zet serieus in op eigen 4G-chips 2017.05.30
- Essential Phone: oude bekende geeft eigenzinnig antwoord op de iPhone 2017.05.30
- Nieuwe Mac-app van maker Pixelmator op komst 2017.05.30