Het is een van de belangrijkste strategieën van Apple om de concurrentie voor te blijven, om onder de aandacht van het publiek te blijven, om een wolk van mysterie en spanning rond het merk te creëren en om de advertentiekosten onder controle te houden. Geslotenheid. Honderdduizenden mensen wereldwijd zien zich derhalve genoodzaakt op allerlei obscure websites dagelijks over potentiële aanwijzingen voor mogelijke volgende producten te lezen. Hier een gebruikershandleiding voor Apple-geruchten in alle soorten en maten voor de geïnteresseerde maar kritische lezer.

Eerst iets over de terminologie: Gebruik voor Apple-geruchten altijd het woord ‘gerucht’ en nimmer ‘roddel’. ‘Geruchten’ zijn ‘onbevestigde berichten’, terwijl ‘roddel’ synoniem is van ‘kwaadspraak’.

We kunnen geruchten indelen in verschillende categorieën, aan de hand van de bron en de intentie van de bron. De bron is niet altijd met zekerheid te achterhalen. 1. Het gestuurde lek

Engels: ‘controlled leak’. Ook op z’n voetbalwerelds te vertalen als ‘het gecontroleerde lek’ (maar liever niet). Via een geloofwaardig ‘echt lek’ (zie variant 6 hieronder) weten we sinds een paar weken dat de top van Apple bewust informatie lekt in de weken voorafgaand aan special events om de geruchtenstroom op gang te houden, bij te sturen of mensen voor te bereiden op veranderingen.

Een gestuurd lek is te herkennen aan een zeer kleine hoeveelheid informatie, die nog wel relevant genoeg is om het nieuws te halen. De originele bron brengt de informatie altijd over via de telefoon of onder vier ogen, nooit via e-mail. Degene die het nieuws brengt, is nooit een van de grote technologierecensenten als Walt Mossberg maar doorgaans een onbekende journalist van een grote krant zoals de Wall Street Journal of de New York Times. De timing is meestal na sluitingstijd van de Amerikaanse beurs, zodat Apple niet van het manipuleren van haar beurskoers beticht kan worden.

Het gestuurde lek is waar.

2. De val

Binnen Apple staan ze bekend als de Gestapo. Ze rapporteren direct aan Steve Jobs. Ze noemen zich het Worldwide Loyalty Team.

Apple wil graag volhouden aan haar gesloten beleid en handhaaft het dan ook met man en macht. Naar verluidt is er een team dat bij verdenking van een lek in alle afdelingen zonder kloppen binnen kan lopen, iedereens telefoons in beslag kan nemen om na te kijken (‘die iPhones zijn toch Apples eigendom omdat elke werknemer er een heeft gekregen’), iedereen beveelt z’n computer op de screensaver te zetten en af te wachten totdat de schuldige gevonden is.

Er is ook een geval bekend van een Chinese werknemer van een fabriek waar Macs geproduceerd werden, die zelfmoord heeft gepleegd na een ondervraging van Applepersoneel.

Dit alles om lekken te verkomen. Een extra strategie daarbij is het verspreiden van bewust foutieve informatie aan bepaalde verdachten. Indien deze informatie vervolgens de pers haalt, is de verdachte werknemer er gloeiend bij.

3. De proefballon

De proefballon is een bewust gestuurde boodschap van Apple met als doel het peilen van de publieke opinie. Het is niet zeker dat deze categorie echt bestaat, maar er zijn goede aanwijzingen. Al in 2002, minder dan 10 maanden na het verschijnen van de iPod, berichtte de New York Times bijvoorbeeld over een mogelijke telefoon van Apple, die de iPhone zou gaan heten, meer op een zakcomputer zou lijken dan op een iPod die kan bellen en op Mac OS X gebaseerd zou zijn.

De proefballon kan waarheid worden maar is niet erg relevant omdat deze over de verre toekomst gaat.

4. De hoax

De hoax is bewust verkeerde informatie afkomstig van een onwetend, zich vervelend, creatief persoon (vaak een puber of adolescent) met als doel het creëren van valse verwachtingen.

Uitgelekte foto’s zijn meestal hoaxes. Er zijn drie soorten foto’s: (a) Fotorealistische concept art (altijd nep), (b) duidelijke scherpe afbeeldingen van toekomstige producten die temidden van allerlei pennen, koffiekopjes en bestaande Apple-producten op tafel liggen (ook nep) en (c) foto’s genomen door Mr. Blurrycam. Dit zijn vage, sterk ingezoomde foto’s van nieuwe producten of de verpakkingen of onderdelen daarvan. Deze laatste categorie kan eventueel echt zijn maar geeft door de vaagheid weinig informatie.

5. De analyse

De analyse is verwant aan de hoax, maar verschilt hiervan door enerzijds de intentie waarmee deze de wereld in is gebracht en anderzijds door het feit dat de oorspronkelijke bron er altijd bij wordt vermeld. Deze variant komt meestal van

(a) analisten van grote marktanalysebureaus (en absoluut niet van ‘analysten’, want die bestaan niet), of (b) fanboys met een blog.

De bedoeling van de analyse is om het grote publiek een voorspelling voor te schotelen die gebaseerd is op de ervaring, berekeningen, branchekennis, nattevingerwerk en wishful thinking van de betreffende analist of fanboy. Analisten zijn echter vooral economisch goed geïnformeerd en technisch meestal bijzonder slecht. Aangezien Apple al vaak richtingen in is geslagen die van tevoren economisch dubieus leken, moeten deze voorspellingen met een korrel zout genomen worden. Onrealistische voorspellingen van fanboys zijn veelal te herkennen aan een erg goede prijs/kwaliteit-verhouding.

Een veel gemaakte fout van marktanalisten is de voorspelling dat Apple meteen reageert op de nieuwste trends. Netbooks, uitschuiftoetsenborden en bodemprijzen zijn daar voorbeelden van. Als Apple een nieuw product uitbrengt, is dat meestal ofwel een sterk verbeterde versie van iets wat al jaren op de markt is (iPod, iPhone) of iets wat concurrenten al decennia hebben en wat Apple toch maar toevoegt als laatste redmiddel om een product relevant te houden (fm-radio in de laatste iPod nano, rechtermuisknopfunctionaliteit in de laatste muizen).

Tevens zijn geruchten aan de hand van gepubliceerde patenten van Apple meestal geen reden om opgewonden te raken. De meeste patenten worden namelijk óf helemaal niet gebruikt, of pas in de verre toekomst, en dan meestal in sterk aangepaste vorm, of zijn al in gebruik genomen zodra ze gepubliceerd worden. De publicatie van patenten is namelijk altijd jaren na de indiening ervan.

De analyse is meestal niet veel beter dan je eigen gezond verstand.

6. Het echte lek

Ten slotte de meest interessante, doch lastigst te herkennen variant. Ondanks alle KGB-technieken van Apple brengen werknemers, oud-werknemers, relaties (zoals winkels, fabrieken of telefoonmaatschappijen) soms informatie naar buiten.

Voorbeelden van lekken van relaties van Apple zijn te vroeg geplaatste Google-ads, te vroeg geplaatste prijsplannen voor iPhone-abonnementen, meldingen van toekomstige Apple-producten door werknemers van andere technologiebedrijven, de eerder genoemde onduidelijke (blurry) foto’s van nieuwe producten, vooral vanuit Chinese fabrieken. Lekken waarbij de bekendste geruchtensites aangeven ze binnen te hebben gekregen van ‘voorheen betrouwbare bronnen’ hebben tegenwoordig ook goede kans echt te zijn.

Sneller en platter

Tevens is Apples biologische klok de laatste jaren ook vrij betrouwbaar. Totaal nieuwe productaankondigingen vinden meestal in januari plaats, nieuwe iPhones worden gelanceerd begin juli, nieuwe iPods in de eerste helft van september en updates van bestaande Macs geschieden doorgaans van maart t/m mei of in oktober en november. Hierbij is de voorspelling dat de nieuwe versie sneller en platter is dan zijn voorganger zelden onwaar.

Ook geldt voor de betrouwbaarheid van geruchten: hoe dichter bij de datum waarover het gerucht gaat, hoe groter de kans dat het waar is. Ten slotte kunnen we nog maar één ding toevoegen: gebruik altijd je logische verstand om geruchten te beoordelen. Als doorwinterde OMT-bezoeker kun jij dat minstens zo goed als de gemiddelde analist.