De spanning rond de uitkomst van een nieuwe iPhone wordt doorgaans door twee bronnen gevoed. Aan de ene kant zijn er geruchten. Aan de andere kant zijn er de afbeeldingen en video’s waarin ontwerpers hun visie geven op hoe de iPhone er uit zou kunnen gaan zien. Soms houden ze zich daarbij aan de specificaties die in het geruchtencircuit rondgaan maar vaker nog bezitten deze concepten eigenschappen die nauwelijks of nog helemaal niet bestaan.

In de afgelopen jaren lijkt één kenmerk steeds meer terug te komen in iPhone-concepten: het doorzichtige beeldscherm. De reacties zijn iedere keer weer unaniem positief, maar waarom eigenlijk? Toegegeven, zo’n doorzichtige telefoon lijkt rechtstreeks uit een science-fictionfilm te komen, maar is dat reden genoeg om  een doorzichtige iPhone te willen? In tegendeel, het laatste wat je wilt is een scherm waar je doorheen kunt kijken!

Het maken van doorzichtige schermen is niet langer een toekomstvisie. Sinds een aantal jaar is het mogelijk om dergelijke beeldschermen te produceren, tegenwoordig zelfs met kleurenschermpjes. De eerste proof-of-concepttelefoons met doorzichtige beeldschermen zijn zelfs al beschikbaar. Dit zijn tot nu toe nog zogenaamde ‘dumb-phones‘ maar het is een kwestie van tijd voordat het eerste doorzichtige smarphonescherm het leven ziet.

De reacties op deze eerste voorbeelden lijken unaniem: zowel reviewers als gebruikers staan versteld van de techniek. Onder het mom van ‘wat kunnen ze toch veel tegenwoordig’ wordt deze innovatie de hemel in geprezen. Hoe ‘dumb’ zo’n telefoontje verder ook is, het schermpje waar je dwars doorheen kijkt blijft het goed doen op feestjes of bij collega’s op kantoor.

Betekent dit ongebreidelde enthousiasme dat Apple op termijn ook de stap zal maken en iPhones uit gaat brengen met doorzichtige beeldschermen? Natuurlijk niet!

Een van de stelligste stelregels in Cupertino is dat vorm de functie volgt, oftewel. Hoe belangrijk uiterlijke kenmerken ook zijn, zolang ze niet functioneel verklaard kunnen worden, voldoen ze niet. Laat dat nu net het geval zijn bij doorzichtige schermen. iedereen vindt ze prachtig, maar functioneel voegen ze niets toe. Sterker nog; zo’n scherm is eerder een loden last dan een geschenk uit de hemel.

Niemand lijkt zich tot nu toe te realiseren dat een doorzichtig scherm betekent dat alle niet gebruikte pixels, bijvoorbeeld bij het surfen op het web of spelen van een spelletje, inderdaad… doorzichtig zijn. Zit je dus aan een witte tafel, dan zijn je Wordfeud-letters bijna onzichtbaar. Lees je OMT in een donkere ruimte, dan zal het moeilijk worden om de zwarte lettertjes van de achtergrond te onderscheiden. Natuurlijk kun je dit verhelpen door de niet gebruikte pixels alsnog in te kleuren, maar wat is dan het nut nog van een doorzichtig beeldscherm?

Je kunt de onzin van doorzichtige schermen niet beter illustreren dan met een fragment uit de film die ze zo geliefd maakte bij het grote publiek; Minority Report. In dit toekomst-epos staat Tom Cruise voor een doorzichtig scherm waar hij door een interface navigeert (met multitouch-handschoentjes?!). Het scherm dat hij gebruikt is doorzichtig. Waarom? Niemand weet het. Waarschijnlijk omdat het er zo lekker futuristisch uitziet. Is het handig? Absoluut niet. Dwars door de beelden op het scherm zie je muren, kantoormeubilair en collega’s. Probeer je dan nog maar eens te concentreren op je werk.

Doorzichtige schermen zorgen dus voor een verslechtering van de gebruikservaring op je telefoon. Daarbij komt nog dat een smartphone onmogelijk de zelfde minimalistische vorm kan houden zolang chips, printplaten en accu’s (die achter het scherm verstopt zitten) niet net zo doorzichtig gemaakt kunnen worden.

Zijn er dan totaal geen voordelen te verzinnen van het door je scherm heen kunnen kijken? Jazeker wel. iOS-apps als Layar laten zien dat een augmented reality laag over een (voor het oog) doorzichtig scherm wel degelijk toegevoegde waarde kan hebben, maar het feit dat deze apps al bestaan laat meteen zien dat de oplossing al voorhanden is: de camera.

Door de camera aan de achterkant van de iPhone te verbeteren en misschien in het midden van het toestel te plaatsen bereik je een effect dat een doorzichtig scherm evenaart. Daarmee is er voor de enige functionele reden om zo’n doorzichtig scherm op je iPhone te willen hebben al een oplossing voorhanden die met bestaande technieken en zonder extra kosten te realiseren is.

Kortom, laten we snel ophouden met ons te vergapen aan onzinnige functies die de iPhone nooit zullen bereiken. Apple blijft doen waar het goed in is: technologie maken waar vorm de functie volgt, niet andersom.