De Europese Commissie kondigde eerder dit jaar een onderzoek naar belasting­constructies van multinationals aan. De vraag is of grote belasting­voordelen als verkapte staatshulp gezien worden. Apple komt er waarschijnlijk niet ongeschonden vanaf.

Hoewel de resultaten van het onderzoek later worden verwacht, zegt The Financial Times de uitslag al te weten. Op basis van anonieme bronnen meldt de krant dat de belastingafspraken die Apple met Ierland heeft gemaakt als illegale staatssteun gezien worden. In ruil voor belastingvoordelen zou Apple voor werkgelegenheid in Ierland zorgen.

Apple is sinds 1980 in Ierland gevestigd en opereerde tot 1991 tax free. Dat dreigde te veranderen door een wetswijziging die dat jaar in zou gaan. De Ierse overheid en het bedrijf uit Cupertino sloten toen, volgens FT, een geheime deal. Apple zou in Ierland blijven en de oude tax free belastingregels bleven onder de noemer ‘overgangsregeling’ nog tot 2007 gelden.

Apple-kantoor in de Ierse stad Cork. Het is overheden toegestaan om belastingafspraken met multinationals te maken, maar deze moeten wel op marktconforme vergoedingen gebaseerd zijn. Als dit niet het geval is, krijgt de onderneming een gunstigere behandeling dan andere belastingplichtigen. In dat geval is er sprake van ongeoorloofde staatssteun. Nu de Europese Commissie Apple en Ierland waarschijnlijk schuldig acht, zullen die belastingvoordelen deels of helemaal terugbetaald moeten worden. Dat kan in de miljarden gaan lopen. De definitieve uitslag van het onderzoek wordt later deze week verwacht.

Apple wordt vaak pionier op het gebied van ‘belastingoptimalisatie’ genoemd. Vorig jaar werd de top van het bedrijf over het belastingbeleid gehoord in Amerikaanse senaat. Tim Cook (CEO) en Peter Oppenheimer (CFO) verklaarden toen dat Apple keurig belasting betaalt waar dat moet, en zich altijd en overal aan de wet houdt.

Niet alleen Apple, maar ook bedrijven als Starbucks en Fiat maken graag gebruik van belastingconstructies via het buitenland. Naar de koffieketen, die via een Nederlandse constructie belasting­voordelen geniet, loopt een apart onderzoek.